Elk materiaal heeft zijn verhaal
Afgelopen jaar heb ik samen met drie buren lamellenhekken laten plaatsen. Drie verschillende materialen, drie totaal verschillende ervaringen. Jaap koos voor hout omdat het hem het mooiste leek, Sandra ging voor aluminium vanwege het gemak, en ik koos staal omdat ik dacht dat het het sterkste was. Een jaar later? We hebben alle drie onze lessen geleerd. De materiaalkeuze bij lamellenhekwerk bepaalt namelijk niet alleen hoe het eruitziet, maar ook hoeveel gedoe je ermee hebt, wat het kost op lange termijn, en hoe lang het mooi blijft. Hout geeft warmte maar vraagt onderhoud. Aluminium is onderhoudsvrij maar voelt soms wat kaal. Staal zit daar tussenin maar heeft zijn eigen eigenaardigheden. Er is geen “beste” materiaal – alleen wat het beste bij jou past. Dat hangt af van je budget, je onderhoudswensen, en hoe belangrijk uiterlijk voor je is.
Hout voor wie van karakter houdt
Jaap z’n houten lamellenhekwerk ziet er fantastisch uit. Echt waar, als je van die warme, natuurlijke uitstraling houdt dan is hout onverslaanbaar. Hij heeft gekozen voor douglas hout met een transparante beits, waardoor je die mooie natuurlijke tekening nog ziet. “Het wordt elk jaar mooier,” zegt hij, “hout krijgt karakter als het ouder wordt.” En daar heeft hij gelijk in – die grijzing en patina maken het alleen maar interessanter. Maar het vraagt wel wat van je. Elk jaar opnieuw beitsen of vernissen, anders gaat het vergrijzen (wat sommigen mooi vinden) of beginnen de lamellen te scheuren. Dit voorjaar heeft Jaap alweer een weekend besteed aan onderhoud. Hij vindt het niet erg, ziet het als onderdeel van tuinieren. Maar als je daar geen zin in hebt, dan moet je geen hout nemen. Het materiaal werkt ook – uitzetten in de zomer, krimpen in de winter. Betekent dat je regelmatig moet bijstellen.
Aluminium als de onderhoudsarme keuze
Sandra heeft een heel ander verhaal. Zij koos voor aluminium lamellenhekwork omdat ze gewoon geen tijd heeft voor onderhoud. “Ik heb al genoeg aan mijn hoofd,” zei ze toen we aan het vergelijken waren. Na een jaar kan ik haar geen ongelijk geven – dat spul ziet er nog precies hetzelfde uit als toen het geplaatst werd. Geen roest, geen verkleuring, geen scheuren. Een keertje per jaar met de tuinslang eroverheen en klaar. Aluminium is licht, dus makkelijk te hanteren bij installatie, en het roest niet. Het heeft wel zo’n moderne, industriële uitstraling die niet iedereen mooi vindt. Sandra heeft gekozen voor een donkergrijze poedercoating die wel wat warmer oogt dan gewoon aluminium. Het materiaal zelf is duurder dan hout in aanschaf, maar als je de onderhoudskosten over tien jaar doorrekent kom je er vaak goedkoper uit. Nadeel? Het kan wat hol klinken als er wind tegenaan staat.
Staal voor de gulden middenweg
Zelf ging ik voor gepoedercoat staal, en eerlijk gezegd ben ik er best tevreden mee. Staal voelt solider dan aluminium maar vraagt minder onderhoud dan hout. Die poedercoating zorgt ervoor dat het niet roest en de kleur jaren mooi blijft. Ik heb voor mat zwart gekozen, wat echt stoer staat in onze moderne tuin. Het materiaal is zwaarder dan aluminium, dus je hebt wat stevigere bevestiging nodig, maar dat maakt het ook stabieler. Wind heeft er minder vat op. Een vriend die in de metaalindustrie werkt zei: “Staal met goede coating is eigenlijk het perfecte compromis.” En dat klopt wel – je krijgt de duurzaamheid van metaal met het onderhoudgemak van moderne coatings. Enige nadeel is dat als de coating beschadigt en je doet er niks aan, kan het alsnog gaan roesten. Maar bij normale behandeling gebeurt dat niet snel.
Prijzen die de doorslag geven
Hier wordt het praktisch. Hout is vaak het goedkoopst in aanschaf – wij betaalden voor douglas zo’n €75 per strekkende meter inclusief montage. Aluminium lag rond de €110, staal zat daar tussenin met €95. Maar dat is alleen de aanschaf. Hout heeft jaarlijks onderhoudskosten – beits, vernis, nieuwe lamellen als er eentje kapot gaat. Over tien jaar tel je daar makkelijk €500-800 bij op. Aluminium heeft vrijwel geen extra kosten, behalve misschien eens een nieuwe schroef. Staal zit daar tussen. Het assortiment van Belas VOF laat mooi zien hoe prijzen kunnen variëren afhankelijk van afwerking en kwaliteit. Goedkoop hout gaat sneller kapot dan duurder hout. Bij aluminium is het verschil vooral in de coating – simpele poedercoating of geavanceerdere afwerking. Lamellenhek kopen betekent dus niet alleen kijken naar de aanschafprijs, maar ook naar wat het je over de jaren gaat kosten.
Onderhoud dat verschil maakt
Na een jaar kunnen we de onderhoudsscores goed vergelijken. Jaap z’n houten hek vraagt echt veel aandacht. Elk seizoen wel wat – voorjaar behandelen, zomer controleren op scheuren, herfst schoonmaken van bladeren die ertussen blijven hangen, winter checken of er geen lamellen zijn gaan hangen. Sandra doet letterlijk niks aan haar aluminium versie behalve af en toe afspuiten. Mijn stalen variant zit daar tussenin – controleer af en toe of er geen kleine beschadigingen in de coating zitten, maar verder weinig gedoe. Een ding dat we alle drie hebben geleerd: goede installatie is cruciaal. Materiaal kan nog zo goed zijn, als het niet goed bevestigd is krijg je problemen. Vooral bij hout is het belangrijk dat er goede drainage is, anders krijg je vochtproblemen onderin. Bij metaal moet je zorgen voor goede elektrische aarding om roestvorming te voorkomen.
De keuze die bij je leven past
Na al die ervaringen van ons drieën? Er is geen winnaar, alleen de juiste keuze voor jouw situatie. Ben je handig en vind je tuinklussen leuk? Ga voor hout, het geeft de mooiste, warmste uitstraling. Haat je onderhoud en wil je gewoon dat het goed is? Aluminium is je beste vriend. Zoek je iets tussenin met een stoere uitstraling? Staal is prima. Je budget speelt ook mee – niet alleen wat je nu kunt uitgeven, maar ook wat je bereid bent om later aan onderhoud kwijt te zijn. Sandra zei laatst: “Ik betaal liever één keer meer dan dat ik elk jaar gedoe heb.” Jaap daarentegen: “Ik vind dat onderhoud eigenlijk wel ontspannend, en hout wordt alleen maar mooier.” Beide hebben gelijk voor hun situatie. Lamellenhekwerk kiezen gaat niet alleen over materiaal eigenschappen, maar over hoe het past bij jouw manier van leven. Wat past er bij jou?